Aktualności
Doroczne spotkanie
Niemiecko – Polskiego Towarzystwa Uniwersytetu Wrocławskiego w dniach 10 i 11 maja 2024 r. we Wrocławiu
Po raz trzeci od zakończenia pandemii koronawirusa doroczne spotkania naszego stowarzyszenia odbyły się ponownie w weekend Wniebowstąpienia Pańskiego 10. i 11. maja we Wrocławiu. Program dla około 70 uczestników, w połowie z Niemiec, a w połowie z Polski, rozpoczął się od wizyty w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, w Dziale sztuki śląskiej od XII do XVI wieku, prowadzonej w języku niemieckim przez kustosza dr. Michała Pieczkę. Niezwykle pouczająca wycieczka w imponujący sposób zaprezentowała bogactwo śląskich dzieł sztuki, zwłaszcza o charakterze sakralnym, pochodzących z licznych kościołów i klasztorów na Dolnym Śląsku, które udało się ocalić mimo zniszczeń spowodowanych II wojną światową. Następnie uczestnicy udali się do Domu Oppenheimów na Placu Solnym, gdzie dyrektor zarządzający Fundacji Oppenheimów, pan Volkmar Umlauft, wraz z pracownicą Karoliną Jarą i prof. Konradem Vanją z zarządu Polsko – Niemieckiej Fundacji Ochrony Kultury i Zabytków, przybliżyli historię i obecny stan budynku. Budynek był remontowany do 2018 roku i jest jednym z niewielu na wrocławskim Placu Solnym i Rynku, który w dużej mierze przetrwał zniszczenia II wojny światowejWyszedl bez szwanku zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz. Dziś jest używany głównie w celach organizacji wystaw i innych wydarzeń kulturalnych. Następnie w Konsulacie Generalnym Niemiec nad fosą miejską odbyło się tradycyjne przyjęcie Konsula Generalnego, Pana Martina Kremera, w którym uczestniczyli również liczni przedstawiciele wrocławskiego środowiska akademickiego pod kierownictwem Prorektora Stefana Kiedronia.
Po południu uczestnicy udali się do Centrum Historii Zajezdnia, aby zwiedzić wystawę stałą "Wrocław od 1945 do 2016 roku", którą fachowo objaśniły w języku angielskim pracownice Joanna Mirocha i Anastasiia Kolomeitseva. Pierwszy dzień zakończył się koncertem organowym z utworami Jana Sebastiana Bacha, Jego syna Johanna Bernharda Bacha, Wolfganga Amadeusza Mozarta, współczesnego J. S. Bachowi Johanna Kunaua oraz improwizacjami Silviusa von Kessela. Koncert miał miejsce w kościele św. Elżbiety, zagrał go brawurowo organista katedralny z Erfurtu, pan Silvius von Kessel, na organach Englera. Organy zostały niedawno (w 2022 r.) odbudowane przez firmę Johannes Klais Orgelbau z Bonn. Znakomicie wykonany koncert wysłuchała licznie zgromadzona publiczność.
Sobota, 11 maja, poświęcona była uroczystości w Auli Leopoldyńskiej, a także posiedzeniom Zarządu Towarzystwa w Sali Senatu i Zgromadzenia Ogólnego w Oratorium Marianum. Uroczystość rozpoczęły przemówienia Rektora i Wiceprezesa naszego Stowarzyszenia, prof. dr hab. Roberta Olkiewicza, a także prezesa dr Helmuta Schöpsa, który przedstawił zarys wydarzeń w Towarzystwie od poprzedniego spotkania w 2023 roku. Uroczysty wykład wygłosił pisarz prof. dr Michael Zeller z Wuppertalu, urodzony we Wrocławiu w 1944 r., laureat Nagrody Dehio w 2022 r.. W wykładzie noszącym tytuł: „Długi cień wojny” autor wykorzystał swój osobisty życiorys do nakreślenia związku pomiędzy II Wojną Światową i rosyjską agresją wojenną na Ukrainę, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 r., wraz z towarzyszącym jej cierpieniem i poświęceniem dotkniętych nią osób. Oprawę muzyczną wydarzenia uświetnił kwintet smyczkowy i kwartet z Uniwersytetu, w który wykonał m.in. utwory W. A. Mozarta.
Głównymi tematami posiedzeń Rady Dyrektorów i Rady Programowej oraz Walnego Zgromadzenia były działalność finansowa stowarzyszenia (w 2024 r. sfinansowano pięć projektów na łączną kwotę 16 500 euro, z których większość została przeznaczona priorytetowo na rzecz młodych naukowców), wpływ rozwoju demograficznego na nasze społeczeństwo (w bieżącym roku 8 nowych członków Towarzystwa w dużej mierze zrekompensowało zmianę liczby członków spowodowany ich śmiercią lub rezygnacją) oraz bardziej aktywna rola Kalejdoskopu Akademickiego, który pierwotnie ukazywał się cztery razy w roku w języku niemieckim. Panowała zgoda co do tego, że Towarzystwo musi nadal promować swoje cele i działania, zwłaszcza wśród młodego pokolenia. Dr Adrian Madej z Instytutu Germanistyki wyjaśnił Zgromadzeniu Ogólnemu aktualny stan Kalejdoskopu Akademickiego, który jest obecnie wydawany dwa razy w roku w języku niemieckim (podobnie jak Przegląd Uniwersytecki), pierwszy numer (58 stron) na bieżący rok 2024 ma się ukazać w ciągu najbliższych trzech tygodni. Jednocześnie poprosił zebranych o sugestie i materiały do kolejnych numerów.
W przyszłym roku tzw. spotkania roczne lub majowe ponownie odbędą się w długi weekend Wniebowstąpienia Pańskiego, czyli od 29 do 31 maja 2025 roku.
Zwieńczeniem tegorocznego dorocznego spotkania był ponownie wieczorny piknik w Ogrodzie Botanicznym wydany przez Rektora prof. Olkiewicza, który w atmosferze wczesnego lata był kolejną okazją do nieformalnej wymiany myśli między uczestnikami.
Uwaga specjalna:
Pragnę podkreślić prośbę dr. Madeja na Walnym Zgromadzeniu o przesłanie mu informacji na tematy lub teksty, które nadają się do publikacji w Kalejdoskopie Akademickim , np. mają aktualny związek z uczelnią lub życiem miejskim we Wrocławiu. Teksty te, najlepiej napisane w języku niemieckim, powinny być adresowane na adres: akademischeskaleidos@uwr.edu.pl
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wrocław, 25 maja 2023 r. - HS
Po raz drugi po zakończeniu przerwy spowodowanej pandemią koronawirusa w dniach 18-20 maja 2023 roku we Wrocławiu odbyło się doroczne posiedzenie Towarzystwa. Ponad 60
uczestników zebrało się wieczorem 18 maja w Konsulacie Generalnym Niemiec z okazji tradycyjnego przyjęcia, wydanego w tym roku przez konsula generalnego Martina Kremera, i w towarzystwie wiosennej pogody wysłuchało przemówień Konsula Generalnego, Rektora Uniwersytetu, prof. dr hab. Roberta Olkiewicza, oraz prezesa Towarzystwa, dra Helmuta Schöpsa. Towarzyszący tradycyjnie dorocznym posiedzeniom wspólny wyjazd 19 maja zaprowadził uczestników do Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Krzyżowej oraz do Kościoła Pokoju w Świdnicy. Wizyta w dawnej posiadłości rodziny von Moltke w Krzyżowej obejmowała zwiedzanie tzw. pałacu, a także wizytę w pobliskim domu na wzgórzu, gdzie w latach 1942 i 1943 odbyły się trzy spotkania grupy ruchu oporu Kręgu z Krzyżowej. Kierownik Miejsca Pamięci Fundacji Krzyżowa, dr Dominik Kretschmann, przedstawił w interesujący i szczegółowy sposób zarówno historię Kręgu z Krzyżowej, jak i proces przekształcenia posiadłości w dzisiejsze miejsce spotkań po mszy pojednania w Krzyżowej w listopadzie 1989 roku, odprawionej przez arcybiskupa opolskiego Alfonsa Nossola z udziałem kanclerza Helmuta Kohla i premiera Tadeusza Mazowieckiego.
Wizytę w Kościele Pokoju w Świdnicy zainaugurował krótki koncert na odnowionych organach rodziny ‘Schlag und Söhne’, w znakomitym wykonaniu organisty dra Macieja Batora. Następnie kierownik projektu dr Stephan Aderhold przedstawił historię tzw. Kościołów Pokoju w Świdnicy, Jaworze i Głogowie, które powstały na mocy pokoju westfalskiego, oraz wyjaśnił liczne problemy związane z zachowaniem i utrzymaniem okazałego kościoła, największej drewnianej budowli tego typu w Europie.
20 maja rozpoczęła się oficjalna część programu w postaci dwugodzinnej uroczystej ceremonii w barokowej Auli Leopoldina Uniwersytetu Wrocławskiego. Po powitaniu gości przez rektora Olkiewicza i prezydenta Schöpsa ogłoszono nadanie honorowych członkostw urodzonemu we Wrocławiu byłemu przewodniczącemu Bundestagu Wolfgangowi Thierse oraz wieloletniemu byłemu zastępcy prezydenta Towarzystwa prof. dr hab. Adamowi Jezierskiemu. Uroczysty, bogato ilustrowany wykład na temat „Wrocławskich pionierów światowej medycyny” wygłosił dr Dariusz Lewera, w którym przedstawił licznych koryfeuszy medycyny (od Johanna von Mikulicza-Radeckiego po Aloisa Alzheimera). Następnie dr Rafał Biskup za swoje opracowanie „Medialekt. Dialekt jako medium tożsamości i kultury: Śląsk 1830-1945” odebrał Nagrodę Naukową ‘Leopoldina’ Fundacji Barbary i Norberta Heisigów w wysokości 20000 zł z rąk prezesa Fundacji Constantina von Kessela. Opublikowane w 2022 roku studium analizuje śląską poezję gwarową lat 1830-1945 w aspekcie kulturowym, socjologicznym i medialnym.
Podczas dorocznego posiedzenia Towarzystwa, które odbyło się po południu w Oratorium Marianum Uniwersytetu, po raz pierwszy od 2019 roku udało się wybrać nowy zarząd, który będzie kierował losami Towarzystwa przez kolejne dwa lata. Potwierdzony na stanowisku został m.in. prezydent Helmut Schöps; na nowego zastępcę prezydenta wybrany został nowy rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, piastujący ten urząd od czerwca 2022 roku prof. dr hab. Robert Olkiewicz. Na poprzednim posiedzeniu Zarządu i Rady Doradczej postanowiono wesprzeć finansowo dwa projekty na rok 2023 o łącznej wartości 5500 euro, które zostały zebrane głównie ze składek członkowskich. Dotyczą one dotacji na druk nowego, 11. tomu renomowanej serii naukowej „Śląska Republika Uczonych”, który ma zostać opublikowany w 2024 roku, a także dotacji na kolejne trójnarodowe (CZ, PL, D) seminarium Academia Silesia, które odbędzie się w listopadzie przy wsparciu Haus Schlesien w Königswinter z wizytą w sąsiadującej Belgii. W tym kontekście przypomniano o potrzebie dalszej aktywnej rekrutacji nowych członków, aby Towarzystwo mogło utrzymać swój status największego polsko-niemieckiego towarzystwa uniwersyteckiego z około 400 członkami. Następnie nowo wybrany zarząd wybrał nową, obsadzoną parytetowo niemieckimi i polskimi członkami dziesięcioosobową Radę Doradczą.
Wieczorem, na zaproszenie rektora Olkiewicza, uczestnicy spotkali się ponownie w kwitnącym Ogrodzie Botanicznym na Ostrowie Tumskim, gdzie zamykając doroczne posiedzenie skorzystali z okazji do licznych osobistych rozmów. Szczegółowa relacja wraz z tekstami wygłoszonych wystąpień ukaże się w kolejnym numerze Akademickiego Kalejdoskopu.
Na doroczne posiedzenie w 2024 roku przewidziano wstępnie okres od 9 (Wniebowstąpienie Pańskie) do 11 maja.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Po trzyletniej przerwie spowodowanej pandemią Covid-19 doroczny majowy Zjazd Członków Niemiecko-Polskiego Towarzystwa Uniwersytetu Wrocławskiego odbył się tym razem ponownie w zwyczajowej, tradycyjnej formie, w dniach 26-28 maja 2022 roku we Wrocławiu. Poprzednie spotkanie miało miejsce w maju 2019 roku. Tym razem we Wrocławiu, w historycznych salach Uniwersytetu Wrocławskiego, spotkało się i skorzystało z bogatego i atrakcyjnego programu Zjazdu około 60 niemieckich i polskich członków i przyjaciół Towarzystwa.
Zjazd Członków Towarzystwa zainaugurowało (po prezentacji polskiego wydania książki dra Vasco Kretschmanna: „Muealny Wrocław” w Sali Wielkiej Ratusza Wrocławskiego) przyjęcie powitalne, wydane przez Konsula Generalnego Niemiec Hansa Jörga Neumanna w dniu 26 maja br. w godzinach popołudniowych w siedzibie Konsulatu Generalnego Niemiec we Wrocławiu (przy ul. Podwale 76). Poza członkami Towarzystwa w przyjęciu wzięli udział wybitni przedstawiciele Uniwersytetu i instytucji życia publicznego Wrocławia.
27 maja uczestnicy Zjazdu zwiedzili udostępnioną po remoncie Halę Stulecia z dr. Jerzym Ilkoszem, dyrektorem Muzeum Architektury oraz Pawilon Czterech Kopuł, gdzie obejrzeli wystawę polskiej sztuki współczesnej pod przewodnictwem dr Iwony Bigos – kierownik obiektu. Kolejnym punktem programu było zwiedzanie wystawy specjalnej: „Materialstillehre – Hans Poelzig in Breslau” w Muzeum Architektury we Wrocławiu; po wystawie oprowadzał dr Jerzy Ilkosz. Wydarzenia tego dnia zwieńczył koncert orkiestry Filharmonii Wrocławskiej w Narodowym Forum Muzyki, podczas którego wykonano Uwerturę do Snu nocy letniej, op. 21 Felixa Mendelssohna-Bartholdy’ego, I Koncert skrzypcowy g-moll, op.26 Maxa Brucha z udziałem Soyoung Yoon – skrzypaczki z Południowej Korei, jak również II Symfonię D-dur, op. 43 Jeana Sibeliusa.
Kulminacyjnym punktem Zjazdu było wydarzenie sobotnie (28.05.2022 r.)
w odrestaurowanej Auli Leopoldyńskiej, w którym wzięło udział ok. 100 osób – członków Towarzystwa i zaproszonych gości. Przybyłych powitali dr Helmut Schöps, prezes Towarzystwa
i prof. Jan Sobczyk, p.o. Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego, na ręce którego prezes Towarzystwa przekazał na zakończenie swojego wystąpienia darowiznę w wysokości 3 500 euro z przeznaczeniem na wsparcie współpracy naszego Uniwersytetu z partnerskim Uniwersytetem we Lwowie. Wsparcie przekazano w związku z obecną kryzysową sytuacją na Ukrainie, spowodowaną zbrojną napaścią Rosji na jej terytorium.
Podczas uroczystości w Auli przypomniano 21-letnią historię Towarzystwa, które zostało powołane do życia w 2001 roku przez prof. dr. dr. h.c. Norberta Heisiga, założyciela i honorowego prezesa Towarzystwa. W swoim wykładzie prof. Norbert Heisig przypomniał osobistości zasłużone dla rozwoju Towarzystwa i polsko-niemieckiej współpracy akademickiej na przestrzeni ostatnich
21 lat. Z kolei prof. Jan Miodek z Uniwersytetu Wrocławskiego wyjaśnił w bardzo interesującym wykładzie pojęcie i rolę „Heimat/ojczyzny” w czasach minionych i współczesnych.
Wykład akademicki: „Historia i znaczenie wrocławskich Żydów” wygłosił prof. Arno Herzig z Uniwersytetu w Hamburgu.
Na zakończenie uroczystości Constantin von Kessel, przewodniczący Zarządu Fundacji Norberta i Barbary Heisigów, wręczył tegoroczną Nagrodę Naukową „Leopoldina” w wysokości 20 000 zł dr Kamili Kowalczyk za projekt badawczy: „Grimmosfera polska. Baśnie ze zbioru Wilhelma i Jakuba Grimmów w polskiej kulturze literackiej (1865-2015)”.
Podczas majowego Zjazdu odbyły się również posiedzenia Zarządu i Rady Towarzystwa, poświęcone głównie kwestiom wspierania projektów dotyczących akademickiej współpracy polsko-niemieckiej, na dofinansowanie których Towarzystwo jest w stanie przeznaczyć corocznie kwoty w dolnym czterocyfrowym przedziale euro, pozyskane ze składek członkowskich i darowizn. Podkreślono również konieczność zintensyfikowania działań zmierzających do pozyskania nowych członków dla naszego Towarzystwa – największego polsko-niemieckiego stowarzyszenia uniwersyteckiego, zrzeszającego dziś około 400 osób.
Tegoroczny Zjazd zakończył piknik, wydany przez rektora Uniwersytetu Wrocławskiego
w przepięknie kwitnącym Ogrodzie Botanicznym na Ostrowie Tumskim, który był też okazją
do nawiązania wielu osobistych kontaktów.
Podsumowując stwierdzić można, że tegoroczny Zjazd Członków Towarzystwa okazał się dużym sukcesem, mimo trzyletniej przerwy (od 2019 roku) w dorocznych spotkaniach
i niepewnej sytuacji, spowodowanej pandemią Covid-19. Sukces ten stanowi dla nas zachętę do pracy nad przygotowaniem przyszłorocznego Zjazdu, który odbędzie się w dniach 18-20 maja 2023 roku.
Szczegółowa relacja z tegorocznych wydarzeń majowych, wraz z tekstami wykładów, ukaże się w najbliższym wydaniu czasopisma „Akademisches Kaleidoskop”.